Przeciwdziałanie przemocy domowej

Jako przemoc domową należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym
seksualną,
c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym,
wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych
lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie
zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą
środków komunikacji elektronicznej;
 

Osoba doznająca przemocy domowej – należy przez to rozumieć:

a) małżonka, także w przypadku gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, oraz jego wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich
małżonków,
b) wstępnych i zstępnych oraz ich małżonków,
c) rodzeństwo oraz ich wstępnych, zstępnych i ich małżonków,
d) osobę pozostającą w stosunku przysposobienia i jej małżonka oraz ich wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
e) osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
f) osobę wspólnie zamieszkującą i gospodarującą oraz jej wstępnych,
zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
g) osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej
lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania,
h) małoletniego
– wobec których jest stosowana przemoc domowa;
3) osobie stosującej przemoc domową – należy przez to rozumieć pełnoletniego, który dopuszcza się przemocy domowej wobec osób, o których mowa w pkt 2;
4) świadku przemocy domowej – należy przez to rozumieć osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy
domowej.

2. Przez osobę doznającą przemocy domowej należy także rozumieć
małoletniego będącego świadkiem przemocy domowej wobec osób, o których mowa
w ust. 1 pkt 2.

• Podmioty świadczące pomoc ofiarom przemocy na terenie Gminy Limanowa

1) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Limanowej 34 – 600 Limanowa ul. Matki Boskiej Bolesnej 18 B, tel. 18 33 73 657,
2) Gminny Zespół Interdyscyplinarny (działa przy GOPS Limanowa) 34 – 600 Limanowa ul. Matki Boskiej Bolesnej 18 B, tel. 18 33 73 657,
3)   Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie (Punkt działa w strukturach GOPS)34 – 600 Limanowa ul. Matki Boskiej Bolesnej 18 B, tel. 18 33 73 657
4) Komenda Powiatowa Policji 34 – 600 Limanowa ul. Żwirki i Wigury 7, tel. 33 79 400
5) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ośrodek Interwencji Kryzysowej (możliwość bezpłatnej porady prawnej i psychologicznej oraz Hostel dla Ofiar Przemocy w Rodzinie) 34 – 600 Limanowa ul. Józefa Marka 9, tel. 33 75 826
6) Prokuratura Rejonowa w Limanowej 34 – 600 Limanowa ul. Józefa Marka 19, tel.18 33 00 501
7) Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej 34 – 600 Limanowa ul. Józefa Marka 19, tel. 18 33 00 501

8) Sąd Rejonowy w Limanowej 34 – 600 Limanowa ul. Józefa Marka 19, tel. 18 33 00 501

9) Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - 34-600 Limanowa, ul. Matki Boskiej Bolesnej 18B

10) Szpital Powiatowy w Limanowej - 34 - 600 Limanowa, ul. Piłsudskiego 61

• Co to jest procedura „Niebieska Karta”

Przemoc w rodzinie to bardzo negatywne zjawisko, które coraz mocniej dostrzegane jest przez Państwo. Zmiany które w 2023r., zostały wprowadzone do Ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, uregulowały kilka kwestii dotyczących udzielania pomocy rodzinom dotkniętym problemem przemocy. Zmiany objęły m.in. procedurę
„Niebieska Karta”. Czym jest „Niebieska Karta”? Jest to najprościej mówiąc procedura postępowania, jaką mają podjąć instytucje zaangażowane w pomoc domową. Gminy koordynują działania wszystkich instytucji w ramach procedury „Niebieska Karta”. Między innymi w tym celu powołany został Zespół Interdyscyplinarny. 
Sama procedura „Niebieska Karta”, może zostać wszczęta przez instytucje takie jak Policja, Pomoc Społeczna, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Służba Zdrowia i Oświata. Podstawą do wprowadzenia procedury, jest otrzymanie przez przedstawiciela którejś z w/w instytucji, informacji o występowaniu przemocy. Dokumentacja procedury składa się z czterech formularzy. Formularz A stanowi udokumentowanie zgłoszenia przemocy i opis okoliczności w jakich został sporządzony. Powinien być wypełniony w obecności osoby dotkniętej przemocą, jednak w określonych przypadkach można wypełnić go bez obecności osoby. Jeżeli osobą dotknięta przemocą jest dziecko, czynności realizowane w ramach procedury, przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. Formularz B stanowi zbiór informacji dla osoby dotkniętej przemocą, na temat możliwości uzyskania pomocy.

Po sporządzeniu formularza A zostaje on przesłany do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy. Każda Gmina zobowiązana jest do
powołania Zespołu Interdyscyplinarnego, W skład zespołu wchodzą przedstawiciele Jednostek Organizacyjnych Pomocy Społecznej, Policji, Oświaty, Ochrony
Zdrowia, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Oświaty, Organizacji Pozarządowych oraz Kuratorzy Sądowi. Następnie do pracy z rodziną powołana zostaje
grupa diagnostyczno -pomocowa, również składająca się z przedstawicieli w/w instytucji. Na posiedzenie grupy zostaje zaproszona osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy w rodzinie. Przeprowadzona zostaje również rozmowa z wezwaną osobą, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc. Opracowany zostaje plan pomocy rodzinie. Istnieje możłiowść objęcia osoby/rodziny pomocą psychologiczną, prawną, socjalną, w tym uzysdkania schronienia np. w Hostelu dla Ofiar Przemocy. Osoba stosujaca przemoc mozę zostać skierowana do udziału w Programie Korekcyjno - Edulacujnym lub Progamie Psychologiczno - Terapeutycznym dla Osób Stosujących przemoc Domową. W sytuacji gdy występuje problem alkoholowy, możłiwe jest skierowanie wnisoku do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. . Sytuacja panująca w rodzinie, jest następnie monitorowana przez grupę roboczą m.in. poprzez wizyty w środowisku i jeżeli przemoc nie ustaje, wobec sprawcy może zostać wszczęte postępowanie karne o przestępstwo z art 207 kk.. Przekazanie dokumentacji do organu właściwego do prowadzenia postępowania przygotowawczego (Prokuratura lub Policja), w razie uzasadnionego podejrzenia przestępstwa w postaci przemocy w rodzinie, jest obowiązkiem wynikającym z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia w sprawie procedury „Niebieska Karta”. Procedura Niebieska Karta, może być prowadzona bez zgody osób których dotyczy. Wynika to z faktu, iż często osoby uwikłane w problem przemocy , nie są w stanie samodzielnie opanować sytuacji i racjonalnie podejmować działań, mających na celu powstrzymanie przemocy.
Pamiętać jednak należy, iż niezależnie od działań jakie instytucje podejmują, w ramach procedury „Niebieska Karta”, każda osoba doznająca przemocy w rodzinie, może
samodzielnie się bronić i złożyć zawiadomienie o znęcaniu w Prokuraturze lub Policji.

Nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia,  zakaza zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Od 30 listopada 2020 roku obowiązują nowe przepisy w obszarze „Przemoc w rodzinie” - nowy instrument reakcji na zjawisko przemocy w rodziniedomowej

30 listopada br. wchodzą w życie przepisy ustawy z 30 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 956). Na ich podstawie Policja otrzymała nowe uprawnienie w postaci możliwości wydania wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Zgodnie z nowymi uregulowaniami, policjant będzie miał prawo wydać nakaz lub zakaz:

• podczas interwencji podjętej we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu, jak również
• w związku z powzięciem informacji o stosowaniu przemocy w rodzinie, (w szczególności w wyniku zgłoszenia przez osobę dotkniętą przemocą w rodzinie, kuratora sądowego lub pracownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, w związku z wykonywaniem ustawowych obowiązków).
•  

Nakaz  lub zakaz będzie obowiązywał przez okres 14 dni, z możliwością przedłużenia czasu jego obowiązywania przez sąd. Przed podjęciem decyzji o wydaniu nakazu lub zakazu, policjant będzie obligatoryjnie dokonywał oceny ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. Dla oceny tego ryzyka, dedykowane będą kwestionariusze jego szacowania, zawierające kryteria określone przez ustawodawcę.

wykaz Specjalistycznych Ośrodków Wsparcia

dla Ofiar Przemocy w rodzinie

(stan na czerwiec 2020 r.)

Wykaz Ośrodków Interwencji Kryzysowej

(stan na czerwiec 2020 r.)